گوشت اضافه در رحم که تحت عنوان پولیپ رحم نیز خوانده می‌شود، یکی از بیماری‌های رایج در میان بانوان است که در اثر عوامل گوناگونی ایجاد می‌گردد و می‌تواند مشکلاتی را برای سلامت جسمانی بانوان ایجاد کند. گوشت اضافه در رحم اغلب در داخل دهانه رحم یا درون حفره رحمی تشکیل می‌شود. ابعاد این گوشت‌های اضافه از چند میلیمتر تا چند سانتیمتر متغیر است که در ادامه این مقاله درباره هر آن در حالت خوش خیم و بدخیم و تکنیک های کنترل آن صحبت خواهیم کرد.
منظور از گوشت اضافه رحم چیست؟
گوشت اضافه رحم در واقع توده‌ای کوچک بوده که حالت گوشتی دارد و در اغلب موارد در نقاط پوششی رحم ایجاد می‌گردد. اکثرا این توده‌ها غیرسرطانی هستند و به عنوان یکی از دلایل اصلی ایجاد خونریزی‌های غیرطبیعی به شمار می‌روند. سایز گوشت‌های اضافه در اغلب موارد کمتر از یک سانتیمتر است و تعداد آن‌ها در رحم نیز بیشتر از یک عدد خواهد بود.
گوشت‌های اضافه انواع گوناگونی دارند و گاهی اوقات از بخش دیواره رحم جدا می‌شوند و در نهایت به واژن می‌رسند. اگر بانوان با این عارضه مواجه شوند باید به سرعت تحت درمان قرار بگیرند، زیرا پیشرفته شدن آن می‌تواند سبب بروز مشکلات متعددی شود.
وجود گوشت اضافه در رحم خطرناک است؟
در اکثر موارد گوشت اضافه رحم مشکل جدی و خاصی را برای بانوان ایجاد نمی‌کند و خطرناک نیست. عوارض جانبی این اختلال همچون خونریزی‌های غیرطبیعی رحم و دردهای لگنی با دارو درمانی کنترل خواهد شد. اگر چه پولیپ‌های رحمی توده‌های غیرسرطانی و خوش‌خیم هستند، اما در صورت عدم درمان امکان کاهش قدرت باروری بانوان وجود دارد. در حال حاضر با توجه به پیشرفت علم و اهل تکنولوژی روش‌های درمانی گوناگونی وجود دارد و بدین منظور کافیست که به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
علت گوشت اضافه در رحم
تاکنون علت اصلی ایجاد گوشت اضافه در رحم مشخص نشده است، اما با این وجود پزشکان معتقد هستند که برخی از عوامل موجب بروز و یا تشدید این بیماری می‌شوند که شامل موارد زیر می‌گردد.
1- عدم تعادل هورمونی
بالا رفتن میزان هورمون استروژن، موجب افزایش ضخامت دیواره رحم شده و ریسک بروز این گوشت‌های اضافه را افزایش خواهد داد.
2- سندروم تخمدان پلی کیستیک
تنبلی تخمدان یا سندروم پلی کیستیک می‌تواند سبب ایجاد اختلال در تعادل هورمون‌های تستوسترون و استروژن شود و موجب افزایش تولید آن‌ها گردد.
3- اختلالات سیستم درون‌ریز
بروز اختلال در عملکرد غدههای هورمونی همچون غده هیپوفیز، تخمدان‌ها و غدههای تیروئیدی می‌تواند سطح هورمون‌های تستوسترون و استروژن را دستخوش تغییر نماید و ریسک ابتلا به این بیماری را در بانوان افزایش دهد.
4- التهاب مزمن
اندومتریوز یا التهاب پوشش درونی رحم به ویژه اندومتریوز در محل سزارین زمینه را جهت ایجاد پولیپ رحمی فراهم خواهد کرد.
5- سن
پولیپ آندومتر در میان بانوان کمتر از ۲۰ سال بسیار نادر است. در واقع احتمال ابتلا به پولیپ با افزایش سن افزایش می‌یابد و احتمال دارد طی دهه پنجم زندگی به اوج برسد.
6- افزایش وزن
چاقی موجب افزایش هورمون استروژن در خون شده و خطر ابتلا به این بیماری را در بانوان افزایش می‌دهد.
7- مصرف داروهای هورمونی
بعضی از داروهای هورمونی همچون تاموکسیفن سبب ابتلای بانوان به این بیماری می‌شوند.
8- سابقه خانوادگی
طبق تحقیقات انجام شده اگر خواهر و یا مادر شما درگیر این بیماری باشند، احتمال این که شما نیز مبتلا به پولیپ شوید وجود دارد.
علائم تشخیص گوشت اضافه رحم
یکی از شایع‌ترین علائم این بیماری خونریزی غیرطبیعی و پریودی‌های نامنظم است. حتی در صورتی که بانوان بعد از دوره یائسگی خود نیز مبتلا به پولیپ رحم باشند ممکن است لکه‌بینی و یا خونریزی را تجربه کنند. رایج‌ترین علائم این بیماری شامل موارد زیر می‌شود.
- خونریزی بعد از رابطه جنسی
- خونریزی شدید حین پریودی
- پریود نامنظم
- درد شدید پریودی
- لکه‌بینی بین دوره‌های قاعدگی
- خونریزی بعد از یائسگی
- افتادگی رحم
- ناباروری
- سقط جنین در بانوان باردار
✍️ بیشتر بخوانید: بارداری پس از سقط
روش‌های درمان گوشت اضافه رحم
خوشبختانه در حال حاضر روش‌های درمانی گوناگونی جهت درمان پولیپ رحم وجود دارد که انتخاب روش درمانی مناسب به علائم بیماری و اندازه گوشت‌های اضافه بستگی دارد. رایج‌ترین روش‌های درمانی که پزشکان به بیماران خود توصیه می‌کنند عبارتند از:
↲ درمان دارویی
دارو درمانی و مصرف قرص راه‌حل دائمی برای درمان پولیپ نخواهد بود، زیرا بعد از قطع مصرف داروها امکان دارد که این پولیپ‌ها دوباره رشد کنند. هدف از تجویز دارو برای درمان بیماران بهبود کیفیت زندگی و علائم ناشی از بیماری است. استفاده از داروهایی مانند آگونیست‌ها و پروژستین‌ها می‌توانند به کنترل رشد پولیپ‌ها و کاهش علائم این عارضه کمک کنند. نوع داروی تجویز شده توسط پزشک به سن، شدت علائم، تمایل به باروری و غیره بستگی دارد.
↲ درمان جراحی
مطمئن‌ترین راه جهت درمان پولیپ‌های رحمی جراحی است و در صورتی که این گوشت‌های اضافی متعدد و بزرگ باشند و یا با علائم شدیدی همراه باشند انجام جراحی ضرورت دارد. پزشکان از تکنیک‌های مختلفی برای انجام جراحی استفاده می‌کنند که رایج‌ترین آن هیستروسکوپی است.
در این روش پزشک وسیله‌ای به نام هیستروسکوپ را از طریق دهانه رحم وارد رحم نموده و اقدام به جداسازی گوشت‌های اضافه از پایه می‌کند. همچنین اگر رحم به پاکسازی کامل احتیاج داشته باشد همزمان کورتاژ نیز انجام می‌شود.
↲ درمان از طریق طب سنتی
در کنار سایر روش‌های درمانی، طب سنتی نیز می‌تواند به درمان گوشت‌های اضافه در رحم کمک کند. داروهای گیاهی گوناگونی وجود دارد که می‌توانند موجب از بین رفتن پولیپ‌ها و بهبود علائم بیماری شوند. بهترین داروهایی که جهت درمان این عارضه در طب سنتی تجویز می‌شود شامل چای سبز، زنجبیل، بابونه پنج انگشت، ریشه قاصدک، گزنه، بومادران، خار مریم، خرگوشک و غیره می‌شود. البته بهتر است که بانوان پیش از مصرف داروهای گیاهی پزشک خود را در جریان بگذارند و سپس نسبت به مصرف آن‌ها اقدام نمایند.
↲ درمان خانگی
اگر چه پزشکان برای درمان گوشت اضافه در رحم انجام جراحی یا مصرف دارو را توصیه می‌کنند، اما بعضی از بیماران جهت کنترل علائم و همچنین بهبودی خود درمان‌های خانگی را نیز امتحان می‌کنند. لازم به ذکر است که درمان خانگی به هیچ عنوان جایگزین درمان پزشکی نشده و تاکنون هیچ گونه مطالعه معتبری مبنی بر تایید تاثیر آن‌ها یافت نشده است. درمان‌های خانگی جهت بهبود این عارضه شامل رژیم غذایی سالم، مصرف عسل، تغییر سبک زندگی، ماساژ با روغن‌های گیاهی و استفاده از زاج می‌شود.
عوارض عدم درمان گوشت اضافه رحم
در صورتی که گوشت‌های اضافه در رحم درمان نشود امکان دارد به تدریج مشکلات و علائم بیشتری را برای بیماران ایجاد کند. این گوشت‌های اضافه که در دیواره رحم رشد می‌کنند موجب درد و خونریزی‌های شدیدی می‌شوند که این علائم می‌توانند روی کیفیت زندگی افراد تاثیر منفی بگذارند و منجر به اختلالات شدیدتر قاعدگی شوند.
در برخی موارد نادر اگر پولیپ‌ها درمان نشوند به صورت غیرعادی رشد کرده و مشکلات بیشتری را ایجاد خواهند کرد. در صورتی که این گوشت‌های اضافه بزرگ شوند یا منجر به تغییرات غیرطبیعی در بافت‌های رحم شوند لازم است که پزشک بررسی‌های دقیق‌تری را انجام دهد.
با توجه به این تفاسیر لازم است که جهت حفظ سلامت خود و پیشگیری از مواجه شدن با عوارض جدی‌تر در اسرع وقت به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه نمایید تا وضعیت جسمانی شما ارزیابی شود. پزشک نیز موظف است که آزمایشات لازم را جهت بررسی گوشت‌های اضافه انجام دهد و در نهایت بهترین روش درمانی را تجویز کند.
کلید سلامت باروری زنان در رحم..
گوشت اضافه در رحم یا پولیپ رحم، در بیشتر موارد ضایعه‌ای خوش‌خیم و غیرسرطانی است، اما بی‌توجهی به آن می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند خونریزی‌های غیرطبیعی، درد یا حتی ناباروری شود. تشخیص به‌موقع و مراجعه به پزشک متخصص زنان برای بررسی و درمان این عارضه اهمیت زیادی دارد. اگر با علائمی مانند خونریزی نامنظم یا درد در ناحیه رحم مواجه شدید، آن را جدی بگیرید و برای حفظ سلامت خود، روند پیگیری و درمان را به تعویق نیندازید. انتخاب پزشک حاذق و با تجربه چون دکتر فاطمه ارشادی نقش کلیدی در درمان مثبت این عارضه خواهد داشت.
*~ سوالات متداول درباره گوشت اضافه در رحم ~*
سونوگرافی واژینال و هیستروسکوپی بهترین گزینه های تشخیصی این عارضه هستند.
پولیپ آندومتر و پولیپ دهانه رحم رایج ترین بیماری های مرتبط با این عارضه هستند.
خونریزی‌های بسیار شدید بین دوره‌های قاعدگی، خونریزی‌های غیرطبیعی بعد از یائسگی، احساس فشار غیرطبیعی در ناحیه لگن و رحم، ترشحات واژینال با رنگ و بوی غیر طبیعی، رشد سریع و بیش از حد پولیپ‌های اولیه شایع ترین علائمی هستند که تجربه خواهید کرد.