سزارین، یکی از روشهای جراحی زایمان است که در اغلب در موارد اگر مشکل جدیای برای مادر و نوزاد در زایمان طبیعی وجود داشته باشد، پیشنهاد می شود. در مرحله بعد از انجام آن، رعایت مراقبتهای بعد از سزارین در خانه و بیمارستان از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله از سایت دکتر فاطمه ارشادی؛ متخصص زنان و زایمان به بررسی الزامات مراقبتی بعد از سزارین در خانه و بیمارستان خواهیم پرداخت.
مراقبت های اولیه بعد از زایمان سزارین در بیمارستان
در بیمارستان، مادر و نوزاد تحت نظارت مستمر پزشکان و پرستاران قرار میگیرند. پزشکان مسئول بررسی وضعیت جراحی و تغییرات طبیعی پس از زایمان سزارین هستند و پرستاران نیز مراقبتهای پرستاری، اندازهگیری وضعیت حیاتی و مدیریت درد را انجام میدهند.
↲ کنترل عفونت
بعد از سزارین، اهمیت کنترل عفونت بسیار زیاد است. در بیمارستان، اقدامات بهداشتی مناسب برای جلوگیری از عفونت از جمله استفاده از لباسهای پزشکی، قرار دادن کاتترها و درجات جراحی و استفاده از ضدعفونیکنندهها انجام میشود.
↲ مراقبت از زخم جراحی
پس از سزارین، جراحی روی بخشی از بدن انجام شده است و مراقبت خاصی نیاز دارد. پرستاران و پزشکان بررسی درستی از خط جراحی، تغییر بانداژ و تمیز کردن منطقه جراحی انجام میدهند تا عفونت و مشکلات دیگری را کاهش دهند.
↲ کنترل درد
مراقبت از درد بعد از سزارین بسیار مهم است. در بیمارستان، مادران دارای گزینههای پشتیبانی درمان مختلفی برای مدیریت درد از جمله داروهای درد آرامبخش، تزریقات موضعی و روشهای غیردارویی مانند تکنیکهای تنفس و راهنمایی در حرکت خواهند بود.
↲ مراقبت های پرستاری برای نوزاد
نوزاد پس از سزارین نیاز به مراقبتهای خاص دارد به خصوص اگر به دلیل مشکلات خاص مادر یا زایمان زودرس فرد مجبور به انجام سزارین شده باشد. لازم است که پرستاران در بیمارستان مراقبت های پرستاری از جمله اندازه گیری وضعیت حیاتی، تغذیه، شستشو و تعویض پوشک و مراقبت از ناف را دقیق انجام دهند.
چه زمانی بعد از زایمان سزارین می توان به خانه برگشت؟
زمان بازگشت به خانه پس از زایمان سزارین برای هر فرد متفاوت است و بستگی به عوامل مختلفی از جمله وضعیت سلامتی مادر و نوزاد، نوع و پیچیدگی عمل جراحی و الزامات مراقبتی پس از جراحی سزارین خواهد داشت. زمان معمول برای برگشت به خانه و مرخص شدن از بیمارستان پس از زایمان سزارین حدود 3 تا 4 روز است، اما در مواردی ممکن است با صلاحدید پزشک زنان و زایمان، این مدت زمان بیشتر یا کمتر شود. با اینحال تصمیم نهایی برای بازگشت به خانه پس از زایمان سزارین باید توسط پزشک و بر اساس وضعیت جسمی شما و نوزادتان گرفته شود. اغلب پزشک در این شرایط موارد زیر را برای تصمیم نهایی را در نظر میگیرد:
- وضعیت سلامتی و تحرک مادر
- وضعیت سلامتی نوزاد
- الزامات پشتیبانی مراقبتهای پس از سزارین
- توان حمایت خانوادگی از مادر و نوزاد تازه متولد شده
💄 بیشتر بدانید: زایمان سزارین یا طبیعی؛ کدام روش بهتر است؟
۱۰ نکته مراقبت در خانه بعد از زایمان سزارین
بعد از بازگشت به خانه پس از زایمان سزارین، مراقبت و توجه مناسب به مادر و نوزاد در روند بهبودی سریعتر بسیار مهم است. همواره با پزشک خود در ارتباط باشید و او را از بروز هر مشکل یا نگرانی مطلع کنید و به نکات مراقبتی بعد از سزارین در خانه را با دقت و به درستی رعایت کنید.
۱) استراحت کافی
بعد از زایمان سزارین، بدن شما نیاز به استراحت و بازیابی دارد. سعی کنید استراحت کافی داشته باشید و از انجام تمامی فعالیتهای سنگین شامل جابجایی و برداشتن اشیاء سنگین، تمرینات ورزشی حرفهای و حتی نزدیکی و رابطه جنسی اکیدا خودداری کنید.
۲) مراقبت از زخم جراحی
بر اساس دستورات پزشک، مراقبت از محل جراحی که شامل تعویض بانداژ، تمیز کردن منطقه جراحی و مراقبت از خط جراحی است، را جدی گرفته و تا زمان مشخص شده ادامه دهید. رعایت بهداشت شخصی و شستشوی دست مناسب نیز در این مرحله بسیار مهم است. همچنین استفاده از کرم های التیام بخش درد و جای زخم جراحی گزینه های پیشنهادی بعد از سزارین است.
۳) مدیریت درد
درد پس از زایمان سزارین، طبیعی است. استفاده از داروهای مسکن تجویز شده توسط پزشک شما میتواند به کاهش درد کمک کند. همچنین، استفاده از روشهای غیردارویی مانند کمک به تنفس عمیق، تکنیکهای تسکین درد و آرامش روانی نیز میتواند مفید باشد.
۴) مراقبت از خط جراحی
جابجایی و دراز کشیدن مناسبی میتواند در بهبود خط جراحی کمک کند. سعی کنید در هنگام حرکت از عضلات پشت و شکم استفاده کنید و از حرکات ناگهانی و خم شدن بیش از حد پرهیز کنید.
۵) تغذیه سالم
تغذیه مناسب و سالم برای بهبود و بازیابی سریعتر بسیار مهم است. مطمئن شوید که مادر دارای یک رژیم غذایی متنوع و غنی از مواد مغذی است. همچنین مصرف آب و مایعات به میزان کافی نیز بسیار اهمیت دارد و باعث قویتر شدن شیر مادر و رشد بهتر نوزاد خواهد شد.
۶) حمایت خانوادگی
در این دوران، حمایت و کمک خانواده و همسر، برای مادر بسیار مهم است. آنها میتوانند در تهیه غذا، مراقبت از نوزاد و انجام کارهای روزمره کمک کنند تا شما بتوانید به استراحت کافی برسید.
۷) مراقبت از نوزاد
هنگام مراقبت از نوزاد، مطمئن شوید که قبل از هر برخورد با نوزاد دستهای خود را بشویید و او را به درستی بلند کرده و در دست بگیرید. همچنین در هنگام تعویض پوشک نوزاد را درازکش کنید. در شرایط خاص اگر نیاز داشتید، با پزشک خود در مورد شستشوی نوزاد و مراقبتهای دیگر مشورت کنید.
۸) مراقبت از ترمیم آسیبهای زایمان
اگر در زمان زایمان سزارین آسیبی به عضلات شکمی یا دیگر عضلات پیچیده شده است، پیروی از دستورات پزشک بسیار اهمیت دارد. میتواند شامل استفاده از پانتالون و کمربند شکمی باشد و باید از انجام فعالیتهای سنگین خودداری کنید.
۹) مراقبت از روحیه خود
پس از زایمان، ممکن است احساس خستگی، اضطراب یا تنهایی داشته باشید. مراقبت از روحیه خود و ایجاد زمان برای استراحت و خودمراقبتی بسیار مهم است. صحبت کردن با عزیزان، مشارکت در فعالیتهای لذتبخش و یافتن زمان برای خود به مادر کمک میکند تا از هرگونه مشکل روانی و افسردگی بعد از زایمان در حضر باشد.
۱۰) پیگیری پزشکی
ادامه مراجعات پس از زایمان به پزشک و پیگیری درمان بسیار اهمیت دارد. او میتواند تغییراتی که در وضعیت شما یا نوزاد رخ میدهد را مشاهده کند و در صورت لزوم تغییرات در روند درمان یا مراقبتهای پس از زایمان سزارین اعمال کند.
سزارین بیدردسر با مراجعه به پزشک زنان باتجربه
تجربه و مهارت پزشک متخصص زنان و زایمان میتواند در کاهش برخی از عوامل خطر بعد از زایمان سزارین مؤثر باشد. همچنین، نحوه مراقبت و پیگیری پزشکی پس از سزارین نیز نقش مهمی در پیشگیری از عوارض زایمان سزارین و عوامل خطر احتمالی ایفا میکند. دکتر فاطمه ارشادی متخصص زنان و زایمان میتواند پیشنهاد مناسبی برای داشتن یک زایمان سزارین ایمن و راحتی و آرامش بعد از آن برای مادر و نوزاد تازه متولد شده باشد.
*~سوالات متداول مراقبتهای بعد از سزارین ~*
این زمان بستگی به عوامل مختلف دارد، اما عموما بین ۳ تا ۵ روز پس از عمل جراحی مادر و نوزاد میتوانند به خانه برگردند.
عموماً در مدت ۴ تا ۶ هفته پس از عمل، بهبود کامل رخ میدهد. اما هر زن ممکن است با توجه به شرایط بدنی و جشمی خود در زمان متفاوتی به بهبودی کامل دست یابد.
مراقبتهای در خانه شامل استراحت کافی مادر، مراقبت از جای جراحی، مصرف مایعات به میزان کافی، مصرف مواد غذایی سالم و مراقبت از نوزاد و شیردهی منظم خواهد بود.