عقب افتادن پریود به‌خصوص اگر با درد سینه‌ها یا احساس خستگی همراه باشد، بسیار نگران‌کننده است! در این شرایط فرد با هزاران نگرانی مواجه می‌شود که نکند به بیماری خاصی مبتلا شده و یا باردار است و ممکن است این سوال در ذهن ایجاد شود که دیر شدن عادت ماهانه تا چند روز طبیعی است؟ و چه عواملی باعث این اتفاق می شوند؟
عقب افتادن پریود نشانه چیست؟
برای پاسخ به این سوال که دیر شدن عادت ماهانه تا چند روز طبیعی است؟ باید بدانید که عقب افتادن پریود لزوما نشانه بارداری نیست. این تاخیر و برهم خوردن نظم طبیعی در پریود می‌تواند نشانه استرس و اضطراب، بیماری‌هایی مثل اختلال عملکرد کبد، تومور هیپوفیز، اختلال غده تیروئید، کیست تخمدان، سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، دیابت و یا بارداری باشد.
همچنین با توجه به سن فرد، این تاخیر در پریود به‌عنوان نشانه‌ای از یائسگی نیز می‌تواند باشد و یا عوارض داروهای هورمونی را نشان دهد. پزشکان برای برطرف کردن مشکل عقب افتادن پریود، ابتدا علت آن را بررسی می‌کنند و سپس با درمان‌های تخصصی همچون هورمون درمانی وارد عمل می‌شوند.
دیر شدن عادت ماهانه تا چند روز طبیعی است؟
به‌طور معمول بانوانی که به سن بلوغ رسیده‌اند و از قرص‌های ضد بارداری و هورمونی استفاده نمی‌کنند، باید تقریبا هر ۲۱ تا ۳۵ روز یک‌بار، قاعدگی را تجربه کنند. با توجه به بدن هر فرد این تعداد روزها متفاوت خواهد بود و تا هفت روز تاخیر در تجربه پریود می‌تواند طبیعی باشد. بسیار خوب است بانوان گرامی روز آغاز و پایان هر دوره از پریود خود را بر روی تقویم یا برنامه‌هایی که روی تلفن همراه قابل نصب هستند، ثبت نمایند تا متوجه هرگونه تاخیر در عادت ماهانه خود باشند.
عقب افتادن پریود تا چند روز نشانه بارداری است؟
برخلاف تصور عموم عقب افتادن پریود لزوماً نشانه بارداری نیست و دیر شدن پریود می‌تواند به علل مختلفی رخ دهد. اما چنانچه بدون داشتن مشکل خاصی، قاعدگیتان از نظم همیشگی خود خارج شده، باید به احتمال بارداری نیز توجه داشته باشید. به‌طور معمول دو هفته بعد از لقاح زمان شروع قاعدگی است که اگر در این تایم پریودی اتفاق نیفتد، احتمال بارداری وجود خواهد داشت و باید با استفاده از تست‌های موجود این احتمال بررسی شود. در برخی افراد علائم بارداری از همان هفته اول قابل مشاهده هستند و در برخی دیگر، این علائم پس از چند هفته و به آرامی بروز پیدا می‌کنند.
✍️ بیشتر بخوانید: بهترین رژیم غذایی دوران بارداری + برنامه روزانه
علت عقب افتادن پریود و بزرگ شدن شکم
چه پریود اتفاق بیفتد و چه با تاخیر مواجه باشد، احتمال تجربه بزرگ شدن شکم و نفخ و ورم، طی یک هفته پیش از قاعدگی وجود دارد. این عارضه به‌دلیل این است که بدن با نزدیک شدن به عادت ماهانه آب را در خود حبس نموده و منجر به بروز ورم می‌شود.
همچنین علت وجود ترشحات سفید، می‌تواند مربوط به تأخیر در پریود و علائم دوران پیش از قاعدگی باشد؛ اما اگر تابه‌حال پیش از دوران پریود خود چنین علائمی نداشته‌اید، می‌توان از این مورد به‌عنوان نشانه‌ای از عفونت قارچی یا باکتریایی یاد کرد. البته این علامت زمانی مربوط به عفونت است که با خارش و سوزش واژن، سوزش ادرار و ناراحتی در حین برقراری رابطه جنسی همراه باشد.
عقب افتادن پریود در نوجوانانی که قبل از سن بلوغ هستند و یا به تازگی و در سنین ۱۲ تا ۱۴ سال به بلوغ رسیده‌اند، تا حدی می‌تواند طبیعی باشد. در مورد این دختران، دیر شدن پریود معمولا به علت نوسانات روحی و استرس، تغذیه نامناسب و عواملی مانند این بروز می‌یابد.
عوامل تاثیرگذار بر بهم ریختگی پریود
پریود یا سیکل قاعدگی تحت‌تاثیر بسیاری از عوامل ممکن است از حالت طبیعی خود خارج شود. از مهمترین عواملی که بر بهم ریختگی پریود تاثیر می‌گذارند می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:
1- تنش روحی و استرس
در صورت مواجهه با تنش‌های روحی و استرس بسیار محتمل است که فرد دچار قاعدگی طولانی شود و یا برای چند هفته تا چند ماه اصلا پریود را تجربه نکند.
2- افزایش یا کاهش وزن
افزایش یا کاهش وزن شدید و تغییر در میزان بافت چربی، به‌تنهایی می‌تواند باعث برهم خوردن پریود شود. به‌خصوص اگر این کاهش وزن با رژیم غذایی کم کالری و سرسختانه ایجاد شده باشد، موجب پایین آمدن سطح هورمون‌های جنسی می‌شود. توجه داشته باشید که بسیاری از قرص‌های لاغری که مورد استفاده قرار می‌گیرند، اثرات هورمونی دارند و ممکن است سیکل طبیعی قاعدگی را برهم بزنند. بنابراین برای لاغری لازم است با پزشک متخصص مشورت نمایید.
3- ورزش شدید
انجام ورزش شدید و کاهش کالری دریافتی می‌تواند باعث عقب افتادن پریود شود؛ زیرا این شرایط برای بدن ورزشکار استرس به همراه داشته و در پی این استرس، هیپوتالاموس تحریک تخمدان‌ها و امکان بروز پریود را کاهش می‌دهد. البته داشتن روتین ورزشی اصولی و متعادل به تنظیم هورمون های بدن و منظم شدن پریود کمک می کند همچنین ورزش در دوران پریودی درد های این دوره را کاهش داده و قابل تحمل تر می کند.
4- دوران بلوغ
در دوران بلوغ و به‌خصوص در اوایل تجربه پریود، بسیار محتمل است که قاعدگی نظم چندانی نداشته باشد و به تاخیر بیفتد. چراکه در این زمان هنوز سیستم پیچیده هورمونی نتوانسته به هماهنگی لازم برسد و معمولا در اواخر نوجوانی و تا رسیدن به 20 سالگی این نظم را پیدا می‌کند.
5- یائسگی زودرس
زمانی که پیش از 40 سالگی سطح هورمون‌هایی همچون پروژسترون کاهش یافته و قطع می‌شود، می‌توان انتظار داشت که عقب افتادن پریود نشانه‌ای از یائسگی زودرس یا نارسایی زودرس تخمدان باشد. البته دیر شدن پریود تنها نشانه این مشکل نیست؛ بلکه گرگرفتگی، خشکی واژن، بی‌خوابی، تغییرات خلقی و کاهش میل جنسی نیز از نشانه‌های آن به شمار می‌روند.
6- بارداری
باید توجه داشت که یکی از مهمترین علل عقب افتادن پریود بارداری است. پریود به‌طور طبیعی زمانی رخ می‌دهد که به‌دلیل تشکیل نشدن جنین، دیوار رحم و عروق خونی موجود در آن فرومی‌ریزد. حال اگر لقاح رخ دهد و جنینی تشکیل شود، این دیوار ضخیم‌تر می‌شود تا فضایی مناسب را جهت رشد جنین فراهم آورد. پس در این مواقع لازم است از تست بارداری کمک بگیرید.
7- شیردهی
چنانچه در دوران شیردهی هستید، طبیعی است که تا 18 ماه قاعدگی منظمی را تجربه نکنید. تا مدت‌ها پس از زایمان قاعدگی رخ نمی‌دهد و اگر هم رخ دهد، بسیار نامنظم است که این کاملا طبیعی است و جای نگرانی ندارد.
8- مصرف برخی داروها
بعضی داروها مثل قرص ضدبارداری لوونل یا الاون، قرص‌های ضد حساسیت، قرص‌های کنترل فشار خون، قرص اسپیرونولاکتون، قرص نورم اسکین و… نیز باعث به تاخیر افتادن پریود می‌شوند.
9- بعضی بیماری‌های زمینه ای
بیماری‌های قلبی، سندرم تخمدان پلی کیستیک، تومور غده هیپوفیز، اختلالات غدد فوق کلیه، پرکاری یا کم‌کاری تیروئید، اختلالات کبدی و دیابت (خصوصا دیابت نوع 2) از عواملی هستند که باعث عقب افتادن پریود می‌شوند.
عوارض عقب افتادن پریود
- برهم خوردن متابولیسم؛ زمانی که سوخت‌وساز بدن برهم می‌خورد، خانمی که دچار عقب افتادن پریود شده، مشکلاتی از جمله چاقی، اضافه وزن و افزایش شاخص توده بدنی (BMI) را تجربه می‌کند.
- علائم اوایل بارداری؛ به دلیل افزایش سطح هورمون پروژسترون ممکن است فرد علائمی مشابه علائم اولیه دوران بارداری را تجربه نماید. گرفتگی رحم، حساسیت و دردناک شدن پستان‌ها، خستگی، تهوع، یبوست، هموروئید یا بواسیر و تغییرات خلق‌وخو از جمله علائم اوایل بارداری هستند که در دوران پیش از قاعدگی نیز دیده می‌شوند. بنابراین برای اطمینان از باردار نبودن می‌توان از تست بارداری استفاده کرد.
- از دیگر عوارض عقب افتادن پریود می‌توان به درد لگن، ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی، سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، پوکی استخوان، استرس و اضطراب و ناباروری اشاره کرد.
🎥 نکاتی درباره زمان پریود از زبان دکتر فاطمه ارشادی:
نکاتی درمورد تاریخ قاعدگی
راهکارهای کنترل و درمان عقب افتادگی عادت ماهانه
- اصلاح رژیم غذایی با مشورت پزشک؛ رژیم غذایی سرشار از ویتامین، آهن و مواد مغذی داشته باشید تا پریودتان تنظیم شود.
- کاهش استرس و اضطراب؛ با توجه به اینکه استرس از دلایل اصلی عقب افتادن پریود است، کاهش آن می‌تواند کمک شایانی به تنظیم شدن پریود کند.
- مصرف داروهای تنظیم‌کننده هورمونی؛ با مشورت بهترین متخصص زنان، می‌توانید از این داروها استفاده نمایید و پریودتان را تنظیم کنید.
- همچنين برای بهبود کمردرد و گرفتگی شکم در این دوران می‌توانید از ماساژ، روش‌های گرم نگه داشتن و تمرینات تقویتی کششی بهره ببرید. ورزش منظم می‌تواند این مشکل را تا حد زیادی بهبود دهد.
- در کنار این موارد، روش‌های طب سنتی مثل طب سوزنی، مصرف زعفران و… نیز می‌توانند در رفع تاخیر در پریود موثر باشند.
- همچنین با توجه به علت دیر شدن پریود، برداشتن پولیپ یا فیبروم رحم، هیسترکتومی، جایگذاری دستگاه آزادکننده هورمون در رحم، آمبولیزاسیون شریان رحمی و… نیز می‌توانند با صلاحدید پزشک به کار گرفته شوند.
یک بار بی‌نظمی طبیعی است، تکرارش خطرناک!
در طی این نوشته با علل مختلف دیر شدن پریود آشنا شدیم و دانستیم که این مشکل می‌تواند به دلیل استرس و اضطراب، ابتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک، تغییر وزن و عللی مانند آن، بروز یابد. بهتر است تمامی بانوان تاریخ آغاز و پایان هر دوره قاعدگی خود را ثبت نمایند تا در صورت عقب افتادن پریود پیگیر علت و درمان آن باشند. به‌طورکلی یک مرتبه بی‌نظمی در زمان قاعدگی چندان جدی و خطرناک نیست؛ اما اگر این بی‌نظمی و تاخیر به دفعات تکرار شد، باید به دنبال درمان آن باشید. درمان این مشکل می‌تواند از طریق تغییر سبک زندگی و تغذیه یا روش‌هایی مثل هورمون درمانی انجام گیرد.
*~ سوالات متداول درباره عقب افتادن پریود ~*
تا یک هفته تاخیر در پریود ممکن است طبیعی باشد؛ اما چند هفته تاخیر در قاعدگی ممکن است به دلیل بارداری یا ابتلا به یکی از بیماری‌های زمینه‌ای مربوط شود.
جالب است بدانید که عفونت دستگاه ادراری نمی‌تواند به‌طور مستقیم باعث عقب افتادن پریود شود؛ بلکه ممکن است با ابتلا به عفونت، فرد از بابت سلامت خود نگران شود و به همین خاطر با تاخیر در قاعدگی مواجه شود.
با توجه به اینکه بعضی از قرص‌های لاغری بر هورمون‌ها تاثیر می‌گذارند، مصرف آن‌ها می‌تواند باعث به تاخیر افتادن قاعدگی شود.