واکسن گارداسیل یکی از موثرترین راه های پیشگیری از عفونت ویروس پاپیلوما انسانی یا همان HPV است. HPV شایع ترین عامل بیماری های جنسی از جمله زگیل تناسلی بوده و میتواند به سرطان دهانه رحم و دیگر انواع سرطان های مرتبط با این ویروس منجر شود. واکسن گارداسیل که در این مقاله از سایت دکتر فاطمه ارشادی به بررسی کامل آن خواهیم پرداخت، با ایجاد پادتن علیه انواع خطرناک HPV از ابتلا به این بیماری ها جلوگیری میکند.
واکسن گارداسیل HPV چیست؟
همانطور که اشاره شد؛ واکسن گارداسیل، یک واکسن برای پیشگیری از عفونت ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. این واکسن اثربخشی بالایی در پیشگیری از انواع HPV که شایعترین عامل سرطان دهانه رحم هستند، دارد.
واکسن گارداسیل اولین بار در سال 2006 تأیید شد و برای استفاده در نوجوانان و جوانان توصیه میشود. این واکسن به صورت تزریقی در 2 یا 3 نوبت تجویز میشود و باعث ایجاد ایمنی قوی در برابر انواع HPV میگردد.
چه کسانی باید واکسن گارداسیل HPV بزنند؟
تزریق واکسن گارداسیل HPV برای برای تمام افراد در محدوده سنی 11 تا 26 سال برای پیشگیری از ابتلا به سرطان و بیماریهای ناشی از HPV الزامی است مگر آنکه در گروه افراد خاص قرار گرفته و برای تزریق نیاز به تایید پزشک داشته باشند. همچنین زنان و مردان رده سنی 27-45 سال نیز اگرچه اثربخشی آن در این سنین کمتر است اما میتوانند با صلاحدید پزشک متخصص زنان واکسن را تزریق کنند.
واکسیناسیون HPV برای پسران و آقایان
واکسن HPV برای استفاده در پسران و آقایان مجاز است. مشخص شده است که این ماده برای مردان ۹ تا ۲۶ ساله ایمن و موثر است. ACIP واکسیناسیون معمول پسران ۱۱ یا ۱۲ ساله با چند نوبت دوز را توصیه می کند. سری واکسیناسیون را می توان از ۹ سالگی شروع کرد. واکسیناسیون برای مردان ۱۳ تا ۲۱ ساله که قبلاً واکسینه نشده اند یا همه دوزهای توصیه شده را دریافت نکرده اند، توصیه می شود. واکسن در سنین پایین موثرتر است. مردان ۲۲ تا ۲۶ ساله ممکن است واکسینه شوند. CDC به کودکان ۱۱ تا ۱۲ ساله دو دوز واکسن HPV برای محافظت در برابر سرطان های ناشی از HPV توصیه می کند.
بهترین سن تزریق واکسن گارداسیل HPV
بر اساس توصیههای سازمانهای بهداشتی معتبر جهان، بهترین زمان برای تزریق واکسن زگیل تناسلی HPV (واکسن گارداسیل) سنین 11-12 سالگی است چرا که بهترین پاسخ ایمنی را در این سن ایجاد میکند و ایدهآل است که تزریق واکسن قبل از شروع فعالیت جنسی انجام شود. اما افراد تا 26 سال نیز میتوانند آن را دریافت کنند. هرچه زودتر واکسینه انجام شود، بدن محافظت بهتری در برابر ابتلا به HPV و عوارض آن خواهند داشت.
ماندگاری و تاثیر واکسن گارداسیل HPV چقدر است؟
مطالعات نشان میدهند که حداقل 10 سال پس از تزریق واکسن، سطح آنتیبادیهای محافظ در بدن حفظ میشود.برخی مطالعات طولانیمدت نشان دادهاند که میزان آنتیبادیها حداقل تا 12 سال پس از تزریق واکسن، در سطح حفاظتی باقی میماند. بنابراین، تزریق کامل این واکسن که شامل 2-3 دوز می شود ایمنی طولانیمدتی برای بدن ایجاد میکند.
واکسن HPV چقدر موثر است؟
مطالعات نشان میدهند واکسن گارداسیل حدود 90-100% در پیشگیری از عفونتهای HPV انواع 16 و 18 موثر است. این واکسن همچنین تأثیر قابل توجهی در کاهش ابتلا به سرطانهای دهانه رحم، واژن، vulva و مقعد داشته است. میزان موثربودن واکسن در جلوگیری از سایر انواع سرطانهای مرتبط با HPV نیز بالا است.
📞 برای مشاوره و رزرو نوبت با شماره ۰۹۱۹۸۲۶۵۱۸۶ تماس بگیرید 📞
بنابراین واکسن گارداسیل HPV، ایمنی قوی و طولانیمدتی را ایجاد میکند و از بروز انواع سرطانهای مرتبط با این ویروس جلوگیری مینماید. این واکسن انواع HPV را هدف قرار می دهد که معمولاً باعث سرطان دهانه رحم می شوند و می توانند باعث برخی سرطان های ولو، واژن، مقعد و دهانه حلق شوند. همچنین از انواع HPV که بیشتر زگیل های تناسلی را ایجاد می کنند، محافظت می کند. واکسن HPV در پیشگیری از انواع HPV هدفمند و همچنین شایعترین مشکلات سلامتی ناشی از آنها بسیار موثر است. این واکسن در پیشگیری از بیماری مربوط به HPV در زنان جوانی که قبلاً در معرض یک یا چند نوع HPV قرار گرفته اند، کمتر موثر است. این به این دلیل است که واکسن قبل از اینکه فرد در معرض آن قرار گیرد از HPV جلوگیری می کند.
مزایا و اهمیت تزریق به موقع واکسن HPV در زنان و مردان
تزریق به موقع واکسن HPV یا همان واکسن گارداسیل دارای مزایا و اهمیت مهمی برای زنان و مردان است و لازم است در اسرع وقت و سنین پایین نسبت به تزریق آن اقدام کنید؛
مزایا واکسن HPV برای زنان | مزایا واکسن HPV برای مردان |
پیشگیری از سرطان دهانه رحم | پیشگیری از سرطانهای دهان، حلق و مقعد |
پیشگیری از بروز سرطان واژن، والو و مقعد | کاهش انتقال به شریک جنسی |
غربالگری قبل از تزریق واکسن HPV
غربالگری دقیق قبل از واکسیناسیون HPV، نقش مهمی در افزایش اثربخشی واکسن و پیشگیری موثر از ابتلا به انواع سرطانهای مرتبط با این ویروس داشته و از اهمیت بالایی برخوردار است که به طور خلاصه شامل مراحل زیر است:
مرحله اول: غربالگری برای عفونت HPV قبل از تزریق واکسن
انجام آزمایش تست HPV یا سیتولوژی (پاپ اسمیر) قبل از تزریع واکسن توصیه میشود. این آزمایشها مشخص میکنند که فرد قبلاً به عفونت HPV مبتلا شده است یا خیر. افرادی که قبلاً به انواع HPV مرتبط با واکسن مبتلا شدهاند، از تزریق واکسن چندان سود نمیبرند.
مرحله دوم: غربالگری برای سرطان قبل از تزریق واکسن
ارزیابی وضعیت سلامت و غربالگری برای تشخیص سرطانهای مرتبط با HPV (مانند سرطان دهانه رحم) نیز توصیه میشود. این امر برای افراد با سابقه خانوادگی بالا یا عوامل خطر دیگر اهمیت بیشتری دارد.
مرحله سوم: هماهنگی غربالگری و واکسیناسیون
غربالگری باید قبل از تزریق واکسن انجام شود تا تشخیص قبلی عفونت HPV مشخص گردد. در صورت عدم ابتلا قبلی، تزریق واکسن میتواند پیشگیری موثری را ایجاد نماید.
واکسن گارداسیل HPV چطور تزریق میشود؟
واکسن گارداسیل به صورت تزریق عضلانی در بخش بالای بازو (عضله دلتوئید) در 3 دوز تزریق میشود که دوز دوم یک الی 2 ماه بعد از دوز اولیه و دوز سوم در صورت نیاز 6 ماه بعد از دوز اول تزریق خواهد شد. همچنین توصیه میشود واکسن HPV برای افراد بین سنین 9 تا 45 سالگی تزریق شده و حتی برای اثربخشی بیشتر در سنین 11-12 سالگی انجام میشود.
تزریق واکسن گارداسیل HPV برای چه کسانی ممنوع است؟
در مورد تزریق واکسن گارداسیل HPV، موارد ممنوعیت یا احتیاط خاصی وجود دارد که قبل تر هم اشاره شد برای گروه های خاص باید زیر نظر پزشک متخصص زنان و با صلاحدید او انجام شود؛
- کسانی که سابقه حساسیت شدید به واکسن دارند باید قبل از هر اقدامی با پزشک مشورت کنند.
- این واکسن برای زنان باردار توصیه نمیشود. اگرچه مطالعات نشان دادهاند استفاده از این واکسن در دوران بارداری ایمن است، اما به صورت روتین برای این گروه تجویز نمیشود.
- افرادی که دچار نقص ایمنی هستند یا تحت درمان با داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی قرار دارند، باید قبل از تزریق واکسن با پزشک مشورت کنند.
- این واکسن برای افراد بالای 45 سال توصیه نمیشود، چرا که در این سنین احتمال آلوده بودن به ویروس HPV بیشتر بوده و خطرآفرین خواهد بود.
تزریق واکسن گارداسیل برای زنان باردار خطرناک است؟
این واکسن برای زنان باردار توصیه نمی شود. مطالعات نشان می دهد که واکسن HPV برای نوزادانی که از زنان واکسینه شده در هنگام بارداری متولد می شوند، مشکلی ایجاد نمی کنند، اما هنوز تحقیقات بیشتری لازم است. از هیمن رو توصیه می شود زن باردار تا زمان بارداری نباید دوز واکسن HPV دریافت کند. اما اگر دریافت واکسن HPV در زمان بارداری اتفاق افتاد دلیل بر این نیست که باید بارداری را خاتمه داده یا سلامتی مادر و فرزند به خطر افتاده است. اگر خانمی متوجه شود که در حین بارداری یک یا چند دوز از واکسن HPV گرفته است، باید دو کار انجام دهد:
1- منتظر بمانید تا بعد از بارداری،
2- دوزهای واکسن HPV باقی مانده را به پایان برسانید.
بعد از واکسن HPV بازهم غربالگری سرطان دهانه رحم نیاز است؟
بله، زنان واکسینه شده هنوز نیاز به غربالگری منظم سرطان دهانه رحم دارند زیرا این واکسن از اکثر انواع HPV که باعث سرطان دهانه رحم می شوند محافظت نمی کند. همچنین، زنانی که پس از فعالیت جنسی واکسن دریافت کرده اند، اگر قبلاً در معرض HPV قرار گرفته باشند، ممکن است از مزایای کامل واکسن استفاده نکنند.
تداخل دارویی واکسن HPV
- واکسن گارداسیل میتواند همزمان با سایر واکسنهای روتین کودکان و نوجوانان تزریق شود، مانند واکسنهای دیفتری-کزاز-سیاه سرفه (DTaP)، واکسن آنفلوانزا و و محدودیتی ندارد اما توصیه میشود واکسن گارداسیل را حداقل 2 هفته قبل یا بعد از سایر واکسنها تزریق کنید.
- افرادی که تحت درمان با داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی مانند داروهای شیمیدرمانی هستند، باید قبل از تزریق واکسن گارداسیل با پزشک متخصص مشورت کنند چرا که این داروها ممکن است اثربخشی واکسن را کاهش دهند.
- تاکنون هیچ تداخل دارویی مهمی با سایر داروهای معمول گزارش نشده است. با این حال، همیشه قبل از تزریق واکسن گارداسیل، باید پزشک را از مصرف هر گونه دارو مطلع کرد.
عوامل خطر احتمالی بعد از تزریق واکسن گارداسیل
در مورد عوامل خطر و عوارض احتمالی بعد از تزریق واکسن گارداسیل (واکسن HPV)، موارد زیر را باید مد نظر قرار داده و با آمادگی ذهنی و جسمی به سراغ تزریق آن بروید تا علاوه بر پیشگیری از خطرات جبران ناپذیر، دوره نقاهت سریع و آسانی را تجربه کنید. بیماران باید حداقل 15 دقیقه بعد از تزریق تحت نظر باشند تا در صورت بروز واکنشهای آلرژیک، اقدامات اضطراری انجام شود. در صورت بروز عوارض جدی یا نگرانکننده، باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد.
عوارض شایع واکسن HPV
توجه داشته باشید که این موارد عموما خفیف و گذرا هستند و ظرف چند روز بهبود مییابند:
- درد، قرمزی و تورم در محل تزریق
- تب خفیف
- سردرد
- خستگی
- درد عضلانی
- این عوارض
عوارض نادر تزریق واکسن گارداسیل
- واکنشهای آلرژیک (مانند کهیر، تورم یا تنگی نفس)
- سنکوپ (غش کردن) در برخی افراد به دلیل استرس یا اضطراب ناشی از تزریق
- واکنشهای آلرژیک شدید به مواد موجود در واکسن
- نقص سیستم ایمنی
- تشدید بیماریهای خاص (مانند اختلالات خونی)